Rozewortel / Rhodiola

Omschrijving

Rhodiola (rozewortel, rhodiola rosea) is één van de krachtigste adaptogenen. Adaptogenen zijn natuurlijke plantaardige producten die het vermogen verhogen van het lichaam om om te gaan met een inwendige of uitwendige spanning. Ze helpen de inwendige omgeving van het lichaam stabiel te houden. Dat effect is bekend als homeostase. 

In tegenstelling tot stimulerende middelen als cafeïne, die het lichaam uitputten, steunen de belangrijkste effecten van adaptogenen op een verhoogde energie zonder na-effect van metabole crash. Dankzij adaptogenen krijgt het lichaam een verhoogde weerstand tegen stress en een groter uithoudingsvermogen. Zo kan een mens zijn mentale alertheid, efficiëntie en slaap verbeteren. Adaptogenen verbeteren alle stressgerelateerde klachten van het lichaam. 

Tal van studies tonen een palet aan positieve effecten: beter geheugen en fysieke en mentale prestaties, anti-vermoeidheid, antistress- en antidepressief effect en een sneller herstel na lichamelijke inspanningen. Rhodiola rosea verhoogt ook de productie van energie, de eiwitsynthese en de anabole activiteit, voorkomt erectiestoornissen en vroegtijdige zaadlozing bij mannen. Daarnaast activeert het lipolyse en mobiliseert het vetten uit vetweefsel, vermindert of voorkomt het hartschade door stress en levertoxiciteit van diverse geneesmiddelen, verbetert het de schildklierfunctie zonder hyperthyroïdie te veroorzaken, beschermt het de thymus tegen atrofie gerelateerd aan stress en veroudering. Tot slot is het een krachtige antioxidant die lipidenperoxidatie vermindert en vooral de reserve van bijniercortisol verhoogt terwijl het een overmatige afgifte remt. 

Studies

Dit overzichtsartikel vat de informatie van rhodiola rosea samen: de chemische samenstelling, farmacologische activiteit, traditioneel en officieel gebruik van rhodiola rosea L. in de geneeskunde. 

Studies naar geïsoleerde organen, weefsels en cellen hebben aangetoond dat rhodiola-preparaten een adaptogeen effect vertonen, waaronder neuroprotectieve, cardioprotectieve, antivermoeidheids-, antidepressieve, anxiolytische, nootropische, levensduur verhogende effecten en een stimulerende werking op het centrale zenuwstelsel. Een aantal klinische onderzoeken toont aan dat herhaalde toediening van R. rosea-extract een anti-vermoeidheidseffect uitoefent dat de mentale prestaties verhoogt (met name het vermogen om zich te concentreren bij gezonde proefpersonen), en vermindert de burn-out bij patiënten met vermoeidheidssyndroom. Er zijn bemoedigende resultaten voor het gebruik van rhodiola bij lichte tot matige depressie en gegeneraliseerde angst. 

Voor rhodiola-extracten zijn verschillende werkingsmechanismen geïdentificeerd die mogelijk kunnen bijdragen aan het klinisch effect. Ze omvatten interacties met het HPA-systeem (cortisol-reducerend), proteïne kinasen p-JNK, stikstofoxide en eiwitten van het verdedigingsmechanisme (bijvoorbeeld heat shock-eiwitten Hsp 70 en FoxO / DAF-16). Rhodiola-extract kent geen interactie met andere geneesmiddelen of andere nadelige effecten. Concluderend, rhodiola rosea heeft robuuste traditionele en farmacologische bewijzen van gebruik bij vermoeidheid en opkomend bewijsmateriaal ter ondersteuning van cognitie en gemoedstoestand.

Interacties

Interacties met natuurlijke en/of reguliere medicijnen zijn mogelijk. In de praktijk worden rhodiola rosea en Ashwagandha regelmatig gecombineerd.

Bij rhodiola-gebruik is het van belang de inname van stimulerende middelen op basis van cafeïne en alcohol zoveel mogelijk te beperken.