Neurotransmitters? Dat zijn signaalstoffen die impulsen overdragen tussen twee zenuwcellen. Zo zorgen ze voor de communicatie tussen zenuwcellen. De neurotransmitters in je hersenen zorgen er onder andere voor dat je kan nadenken en bewegen.
Als je neurotransmitters in balans zijn en goed functioneren als boodschapperstoffen in de hersenen, kunnen cellen goed met elkaar communiceren. Je prestatie en herstelvermogen zijn dan optimaal en je voelt je goed.
De stimulerende neurotransmitters (dopamine en acetylcholine) en de remmende neurotransmitters (GABA en serotonine) spelen een belangrijke rol bij je dagelijkse slaap- en waakcyclus.
Je bijnieren, darmen en verschillende hormonen en enzymen beïnvloeden de aanmaak van neurotransmitters. Een onevenwicht in de neurotransmitters kan leiden tot verschillende klachten zoals migraine, vermoeidheid, depressie, uitstelgedrag, prikkelgevoeligheid, verslaving, de ziekte van Parkinson en de ziekte van Alzheimer.
Factoren die je neurotransmitterwerking verstoren:
De belangrijkste neurotransmitters + voedingsstoffen voor je hersenen
Dopamine speelt een belangrijke rol in het beloningssysteem van je hersenen. Het zorgt voor actie, doelgerichtheid en besluitvaardigheid. Dopamine geeft je gevoelens van blijdschap, genot en zelfvertrouwen.
- Voeding om dopamine-aanmaak te stimuleren: noten, gevogelte, eieren, rauwe melk, peulvruchten, avocado
Acetylcholine ondersteunt je concentratievermogen en je geheugen. Het zorgt voor een goede spierwerking en speelt een rol bij je bloeddruk. Daarbij is het belangrijk voor de darmperistaltiek en stimuleert het de uitscheiding van spijsverteringssappen.
- Voeding om voldoende acetylcholine aan te maken: volle graanproducten, scharreleieren, vis, vlees, zonnebloempitten, pompoenpitten, warmoes, pistachenoten, amarant, cashew, bloemkool, shitake en spruitjes
Rustgevende neurotransmitter GABA bevordert (nacht)rust en ontspanning. GABA is ook nodig goed te kunnen organiseren, overzicht te bewaren en punctueel te zijn. Daarbij stabiliseert GABA de bloeddruk.
- Voeding voor voldoende GABA: vis, vlees, gevogelte, bonen, verse bouillon, eieren, bruine rijst, gefermenteerde voeding
Serotonine zorgt voor een opgewerkte gemoedsstemming, onbezorgdheid, flexibiliteit en contact met de realiteit. Serotonine stimuleert ook de darmperistaltiek.
- Voeding voor voldoende serotonine: banaan, haver, cacao, rauwe melk, noten, zaden, vlees, gevogelte en eieren
Zijn je neurotransmitters in balans? Test jezelf!
Per neurotransmitters zijn er een aantal specifieke signalen van een tekort, die we voor je opgesomd hebben. Wil je jezelf testen? Lees dan onder de opsommingen hoe je dat doet én ontdek onze tips.
Dopamine
- Ik heb last van vermoeidheid
- Ik vertoon afzonderingsgedrag
- Ik heb uitstelgedrag
- Ik neem weinig initiatief
- Ik vermijd sociaal contact
- Ik voel me lusteloos
- Ik heb een drang naar suikers, cafeïne en/of alcohol
- Ik ben gevoelig voor verslaving (alcohol, suiker, sporten, werken, shoppen…)
- Ik heb een laag libido
- Ik heb keuzestress
Acetylcholine
- Ik heb weinig fantasie en creativiteit
- Ik heb last van geheugenverlies
- Ik voel me trager in denken en reacties
- Ik heb moeite met coördinatie
- Ik heb een verminderd inlevingsvermogen
- Ik heb moeite om oplossingen te bedenken
- Ik heb een drang naar vettig eten
- Ik heb een sterke innerlijke criticus
- Ik heb moeite met mijn ademhaling
- Ik heb een lagere spierspanning
GABA
- Ik ben gevoelig voor prikkels
- Ik ben snel in paniek
- Ik heb moeite met doorslapen
- Ik vind geen innerlijke rust
- Ik heb moeite met regels en structuur
- Ik voel me angstig
- Ik heb moeite met ontspannen
- Ik heb een gejaagd gevoel
- Ik ben perfectionistisch
- Ik eet te veel
Serotonine
- Ik voel me neerslachtig
- Ik heb moeite met inslapen
- Ik heb hoofdpijn
- Ik heb een drang naar suikers
- Ik ben snel geïrriteerd
- Ik heb onrustige darmen
- Ik ben weinig flexibel
- Ik ben standvastig en wijk niet graag af van ideeën en overtuigingen
- Ik vertoon afzonderingsgedrag
- Ik voel me verdrietig
Zo werkt de test:
- Geef jezelf (per neurotransmitter) voor elk signaal een score van 0 (nooit last van), 1 (soms last van), 2 (regelmatig last van) of 3 (altijd last van).
- Tel per neurotransmitter je score op.
- Interpreteer je score:
| Minder dan 10 | Deze neurotransmitter is bij jou helemaal in balans, goed bezig! |
| Tussen 10 en 15 | Niet dramatisch, maar dat kan beter. Ontdek onze tips om je neurotransmitters in balans te brengen. |
| Tussen 15 en 25 | Deze neurotransmitter is bij jou uit balans. Ontdek onze tips om je neurotransmitters in balans te brengen. Het is een goed idee om met je klachten contact op te nemen met een (natuur)arts of gezondheidsprofessional die je verder kan helpen. |
| Meer dan 25 | Deze neurotransmitter is volledig uit balans. Neem zeker contact op met het (natuur)arts of gezondheidsprofessional om je klachten te bespreken. Volg aanvullend onze tips om je neurotransmitters in balans te brengen. |
