Vitaminen
Vitaminen zijn voedingsstoffen die onmisbaar zijn voor het lichaam. Je lichaam maakt de meeste vitamines niet zelf aan, die krijg je binnen via gezonde voeding en voedingssupplementen. In totaal zijn er dertien verschillende vitamines. Vitamine A, vitamine D, vitamine E en vitamine K zijn in vet oplosbaar. De andere negen vitamines, de B-vitamines en vitamine C, zijn in wateroplosbaar. Elke vitamine heeft een eigen werking en ondersteunt het lichaam dus op een eigen manier. Vitamines zijn in verschillende vormen verkrijgbaar, waaronder druppels en tabletten.
Producten
Welke vitamines zijn goed voor je?
Daar is geen pasklaar antwoord op te geven. Welke vitaminen goed voor je zijn is afhankelijk van meerdere factoren. Als je uitgaat van een gezond functionerend lichaam en je eet gezond en gevarieerd, dan haal je alle benodigde vitamines en mineralen uit je dagelijkse voeding. Soms heb je wat extra voedingsstoffen nodig, wanneer het niet lukt om deze via je voeding binnen te krijgen. Dat kan te maken hebben met de levensfase waarin je zit, bijvoorbeeld jonge kinderen of zwangere vrouwen wordt geadviseerd bepaalde vitamines en supplementen te nemen. Ook je levensstijl kan van belang, je geslacht en als laatste speelt je gezondheid in het algemeen een belangrijke rol.
Vitamines zijn essentiële voedingsstoffen die je dagelijks nodig hebt om gezond te blijven. We zijn daarvoor afhankelijk van onze voeding of van voedingssupplementen bij tekorten. Wil je weten of je extra vitamines en mineralen nodig hebt? Dit kan worden aangetoond door een bloedonderzoek. Enkel een gezondheidsprofessional kan vaststellen of je dagelijkse vitamine supplementen moet nemen.
Aan te bevelen is om regelmatig voor voedsel te kiezen met veel antioxidanten. Zoals bijvoorbeeld noten en zaden, bessen, bramen, aardbeien en pure chocolade. Antioxidanten zitten in voeding en supplementen, elk antioxidant -bijvoorbeeld vitamine C, E of selenium – heeft zijn eigen specifieke werking. Aan superfoods worden veel positieve eigenschappen toegedicht. In tegenstelling tot antioxidanten zijn de (super)effecten van superfoods nog niet voldoende wetenschappelijk onderbouwd.
Wanneer je voedingssupplementen gaat gebruiken, kies dan voor de beste supplementen. Energetica Natura ontwikkelt samen met de merken Biotics Research, Symbiopharm, Natural Immunogenics. Biocean en MG laboratori hoogkwalitatieve, natuurlijke supplementen. Al onze supplementen onderscheiden zich door hun uitzonderlijke kwaliteit en biologische beschikbaarheid. Ze worden ontwikkeld volgens de nieuwste technologie op het gebied van micronutriënten, fyto-, enzym- en organotherapie. Zijn altijd vrij van toxische stoffen en allergenen en bevatten minder bind- en vulmiddelen. Een uitgebalanceerde combinatie van de juiste voedingsstoffen en cofactoren versterken elkaars effect.
Wat zijn de belangrijkste vitamines?
Er zijn in totaal dertien vitamines:
- Vitamine A
- Vitamine B (8 soorten)
- Vitamine C
- Vitamine D
- Vitamine E
- Vitamine K
De vitamines kunnen we in twee groepen verdelen, vet oplosbaar en wateroplosbaar:
- Ons bloed is een vloeistof op waterbasis, waardoor wateroplosbare vitamines meteen in de bloedbaan terechtkomen. Ons lichaam kan wateroplosbare vitamines maar heel beperkt opslaan en een teveel aan wateroplosbare vitamines plassen we weer uit.
- Vet oplosbare vitamines mengen niet met ons waterachtige bloed en worden daarom eerst verwerkt in onze lever. Je hebt dus een goede vetvertering en leverwerking nodig om vet oplosbare vitamines te kunnen opnemen. Ons lichaam slaat vet oplosbare vitamines op in de lichaamsweefsels en lever, waardoor ze langer in ons lichaam actief kunnen blijven dan wateroplosbare vitamines.
Vitamine | Oplosbaar in | Onmisbaar voor | Krijg je binnen via | Problemen bij tekort |
A (retinol) | Vet | Ogen, huid, slijmvliezen, immuunsysteem, goede opname van ijzer | Vette vis en visoliesupplement Melkproducten Alle gele of groene groenten | Ruwe huid en acné Slechter zien en nachtblindheid Zwak gebit en botten |
B1 (thiamine) | Water | Spijsvertering, stofwisseling, zenuwstelsel en spieren (ook je hart) | Vlees, melkproducten en ei Volkoren granen, aardappelen noten, pitten en zaden, avocado | Spijsverteringsproblemen Zwakke spieren Vermoeidheid Somberheid en depressie Concentratiestoornissen |
B2 (riboflavine) | Water | Bloedsuikerbalans, aanmaak rode bloedcellen, spieren, botten, huid en ogen | Vlees, melkproducten en ei Volkoren graanproducten, groene bladgroenten, peulvruchten, noten | Huidproblemen Spijsverteringsproblemen Vermoeidheid Bloedarmoede |
B3 (niacine) | Water | Bloedcirculatie, zenuwstelsel, hormonale balans, huid | Vlees, vis, melkproducten en ei Volkoren granen, noten, peulvruchten, dadels, vijgen en pruimen | Huidproblemen Hartkwalen Vermoeidheid Hoge bloeddruk Somberheid en depressie |
B5 (panthotheenzuur) | Water | Voorkomen van ontstekingen, haar, gezonde cholesterolspiegel, gezonde slijmvliezen | Ei, melkproducten Volkoren granen, aardappelen, groene groenten, noten | Huidproblemen Spierkrampen Vermoeidheid Verminderde weerstand
|
B6 (pyridoxaal 5’fosfaat) | Water | Verteren van vet en koolhydraten, gezonde cholesterolspiegel, bloedcellen | Vis, ei en melkproducten Volkoren granen, banaan, aardappelen en noten | Huidproblemen Bloedarmoede Onregelmatige bloedsuikerspiegel |
B8 (biotine) | Water | Hormonale balans, stofwisseling | Ei en melkproducten Volkoren granen Noten | Huidproblemen Grijs worden en haaruitval Hormonen uit balans |
B9/B11 (folaat)
| Water | Zwangere vrouwen (ontwikkeling van de foetus), energiestofwisseling | Ei en melkproducten Groene groenten, peulvruchten, volkoren granen | Vermoeidheid Bloedarmoede Afwijkingen foetus: open ruggetje |
B12 (methylcobalamine) | Water | Stofwisseling, zenuwstelsel, bloedcellen, immuunsysteem, gezonde darmflora | Dierlijke bronnen: vis, vlees, ei en melkproducten Voor veganisten: B12-supplement | Bloedarmoede Vermoeidheid Concentratiestoornissen, somberheid en depressie |
C (ascorbinezuur) | Water | Immuunsysteem, zenuwstelsel, je energiek en goed voelen (ook mentaal) | Citrusvruchten, groene groenten, aardappelen, bessen en kiwi | Vermoeidheid Verminderde weerstand Bloedarmoede |
D3 (cholecalciferol, actieve vorm) | Vet | Immuunsysteem, botten, spieren, goede opname van calcium | Voldoende sterk zonlicht Vitamine D supplement[1] Vette vis, vlees, ei | Botontkalking Slechte tanden Spierkrampen Zwakke Immuniteit |
E (tocoferol) | Vet | Bescherming van je cellen tegen oxidatieve schade door bijv. Uv-straling en luchtvervuiling en gezond ouder worden | Ei, volkoren granen, noten, zaden en pitten, koudgeperste plantaardige olie, spinazie en spruiten | Verminderde immuniteit Versnelde veroudering Hart- en vaataandoeningen
|
K1 (fylochinon) en K2 (menachinon) | Vet | Bloedstolling en botten | Vlees, melkproducten, bloemkool, broccoli, spinazie en olijfolie | Bloedingen en vertraagde bloedstolling |
Is het gezond om vitamines te slikken?
Met gevarieerde en gezonde voeding (volgens de schijf van vijf) en voldoende zonlicht (30 minuten per dag) krijg je in principe alle voedingsstoffen binnen en hoef je geen extra vitamines te nemen. Wanneer je voedingspatroon en lifestyle hier niet aan voldoen – en dat komt vaker voor dan je denkt - dan zijn extra vitamines en mineralen aan te bevelen. Wanneer je besluit om een vitamine of mineraal toe te voegen aan je voeding, zorg dan dat je de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid hanteert. Hiermee voorkom je schade aan je gezondheid. Overschrijdt dus nooit de maximale dosering en gebruik vitamine supplementen niet langer dan aanbevolen. Niet te veel en niet te lang is hier het devies.
7 redenen om te kiezen voor supplementen met vitamines:
- Vermoeidheid. Moe zijn we allemaal wel eens, vermoeidheid kan duiden op een tekort aan bepaalde vitamines, zoals, vitamine B3, vitamine B12, vitamine B1, vitamine B11 of vitamine C.
- Zwangerschap. Niet alleen tijdens, maar ook wanneer je een kinderwens hebt zijn voldoende vitamines extra belangrijk. Aanbevolen wordt om foliumzuur te suppleren ter voorkoming van een open rug en vitamine D voor de ontwikkeling van sterke tanden en botten van de baby.
- Veganisten of vegetariërs. Vlees en dierlijke producten zijn belangrijke leveranciers van vitamines, eiwitten en ijzer. Bij het ontbreken van vlees in je voedingspatroon wordt aanbevolen vitamine B12 te gebruiken. Eet je helemaal geen dierlijke producten, dan kan naast vitamine B12 ook extra eiwitten, vitamine B1 en ijzer aanbevolen worden.
- Baby’s die borstvoeding krijgen. Tijdens de eerste drie maanden hebben baby’s die borstvoeding krijgen dagelijks vitamine K nodig.
- Vitamine D tekort. Kinderen van 0 t/m 3 jaar, vrouwen van boven de 50, personen met een getinte of donkere huid, mannen vanaf 70 jaar, zwangere vrouwen of personen die niet veel in het zonlicht komen, wordt geadviseerd een supplement met vitamine D te nemen.
- Multivitamine of mineralensupplement. Aan te raden bij ouderen die weinig eten, bij een eenzijdig voedingspatroon of wanneer men extreem dieet.
- Extra vitamine B12. Wanneer iemand (vooral bij ouderen) een maag-/darminfectie doormaakt kan de opname van vitamine B12 niet voldoende zijn en wordt een vitamine B12 supplement aanbevolen.
Hoe weet je of je een vitaminetekort hebt?
Vitamines en mineralen worden door het eigen lichaam aangemaakt en halen we uit onze voeding. Mocht er toch twijfel zijn ontstaan over eventuele tekorten, dan kan dit met behulp van een bloedtest worden vastgesteld. Er zijn signalen van je lichaam die ten grondslag kunnen liggen aan een vitamine of mineraal tekort. Wanneer je met dergelijke klachten bij een gezondheidsprofessional aanklopt kan verder onderzoek uitsluitsel geven. Wanneer je al extra vitamines en mineralen gebruikt, kan eveneens via een bloedonderzoek worden gekeken in hoeverre het tekort is aangevuld.
Wat is het verschil tussen vitamines en mineralen?
Vitamines en mineralen, ze worden vaak in één adem genoemd omdat ze sterke gelijkenissen vertonen. Het zijn beide voedingsstoffen die van essentieel belang zijn voor onze gezondheid. We halen ze uit ons eten en drinken waar ze in kleine hoeveelheden voorkomen. Toch is er wel degelijk een onderscheid en dat zit ‘m in het volgende: vitamines komen uit de levende natuur, mineralen worden via de wortels van planten opgenomen uit de aarde en door dieren uit voeding of water.
Overweeg je supplementen te gaan gebruiken? Steek eerst je licht op bij een gezondheidsprofessional.
