DHA is onmisbaar voor gezondheid van hersenen en hart

Docosahexaeenzuur (DHA) behoort samen met eicosapentaeenzuur (EPA) tot de essentiële omega-3 vetzuren. Beide vetzuren zijn vooral belangrijk voor de gezondheid van hart- en bloedvaten en de hersenen. Ze spelen ook een belangrijke rol bij de hormoonhuishouding en het onder controle houden van ontstekingen.

DHA staat tegenwoordig vaker in de schijnwerpers, omdat het de structuur, functie en signalering  van de hersenen kan bevorderen. [1] In een gezond brein bestaat 97% van de omega-3 vetzuren uit DHA.

Het lichaam kan op twee manieren DHA opnemen:

• Via de voeding. DHA zit met name in vette vis (o.a. ansjovis, haring, sardines en zalm) en in algen. Daarnaast kan je een hoogkwalitatief visoliesupplement innemen.
• Door het essentiële vetzuur alfalinoleenzuur om te zetten in de lever. Die omzetting gebeurt niet zo efficiënt en je moet ook voldoende ALA binnenkrijgen. Daarom is het aandeel DHA dat je uit ALA binnenkrijgt waarschijnlijk miniem.

De rol van DHA bij de hersenontwikkeling van kinderen

Wist je dat éénderde van de hersenontwikkeling van een kind tijdens de zwangerschap plaatsvindt? Dat gebeurt vooral tijdens het derde trimester van de zwangerschap. Een tweejarige peuter heeft al ongeveer driekwart van de hersenen van een volwassene. [2] DHA wakkert de hersengroei aan.

DHA is nodig voor hersenontwikkeling en daardoor voor de cognitieve functie en het leergedrag. Ook voor de oogfunctie is DHA essentieel. Zowel voor zwangere als lacterende vrouwen is het essentieel voldoende DHA binnen te krijgen, om de optimale hersenontwikkeling van hun baby's te garanderen.

Kinderen met hogere DHA-niveaus hebben over het algemeen betere cognitieve, taal, motorische en informatieverwerkingsvaardigheden. Kinderen van 7 tot 9 jaar die ondermaats presteerden, verbeterden sterk op vlak van lezen, geheugen en gedrag nadat ze een gezonde voeding aten die 600 mg DHA per dag bevatte. [3]

DHA ondersteunt bij kinderen met ADHD

Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) wordt vaak in verband gebracht met een DHA-deficiëntie. Eén van de eigenschappen van DHA is dat het de doorbloeding in de hersenen verbetert. Uit een review blijkt de impact van DHA-suppletie bij kinderen met ADHD: men zag een significante verbetering in concentratie en gedrag bij de kinderen die DHA-suppletie (600 mg/dag) kregen naast hun gebruikelijke medicatie. De controlegroep nam enkel medicatie. [4]

DHA vermindert de cognitieve achteruitgang

Uit talrijke studies blijkt dat mensen die meer vis eten, betere cognitieve prestaties hebben. Ook gaat hun mentale functie langzamer achteruit. [5] Volgens onderzoekers zou omega-3 suppletie gedurende het hele leven een goede strategie kunnen zijn. [6] Onderzoek geeft aan dat apolipoproteïne E4 (APOE4), de sterkste genetische risicofactor voor het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer, direct het DHA-metabolisme en zo de cognitieve resultaten beïnvloedt. [7]  

DHA bevordert de gezondheid van de ogen

Aangezien DHA ongeveer 60% uitmaakt van de meervoudig onverzadigde vetzuren in het netvlies, beïnvloedt het de algehele oogfunctie. Een studie onderzocht het verband tussen het DHA-gehalte van moedermelk, het DHA-gehalte in de rode bloedcellen van de zuigeling en de gezichtsscherpte. Daaruit blijkt dat als de borstvoeding veel DHA bevat, de zuigeling ook veel DHA heeft in het bloed en dat dat leidt tot een hoge gezichtsscherpte. Ook bij het ouder worden, beschermt voldoende DHA de ogen, naast andere nutriënten als vitamine C en E, β-caroteen, luteïne, zeaxanthine en EPA.  [8] Leeftijdsgebonden oogziekten als macula en cataract ontstaan op basis van oxidatie en ontsteking. Voldoende DHA-inname heeft een beschermende rol. [8-10]

DHA ondersteunt de cardiovasculaire gezondheid

Onderzoek toont aan dat ten minste 500 mg DHA per dag de hart- en vaatgezondheid aanzienlijk verbetert. DHA is effectiever dan EPA in het verminderen van diverse ontstekingsmarkers in het bloed. DHA zorgt voor een stijging van goede cholesterol (HDL-cholesterol). [11-14].  

Conclusie

DHA is als omega-3 vetzuur van groot belang voor de gezondheid. De ontwikkeling en functie van het neuronale stelsel en de ogen is direct afhankelijk van voldoende DHA. Die noodzaak geldt vooral voor kinderen en ouderen.

Referenties

1. Lauritzen L, Brambilla P, Mazzocchi A, et al. DHA Effects in Brain Development and Function. Nutrients. 2016;8(1):6. Published 2016 Jan 4.
2. Garg P, Pejaver RK, Sukhija M, et al. Role of DHA, ARA, & phospholipids in brain development: An Indian perspective. 2017.
3. Richardson AJ, Burton JR, Sewell RP, et al. Docosahexaenoic Acid for Reading, Cognition and Behavior in Children Aged 7–9 Years: A Randomized, Controlled Trial (The DOLAB Study). PlosOne 2012.
4. Ramalho R, Pereira AC, Vicente F, et al. Docosahexaenoic acid supplementation for children with attention deficit hyperactivity disorder: A comprehensive review of the evidence. Clin Nutr ESPEN. 2018.
5. Nurk E, Drevon CA, Refsum H, et al. Cognitive performance among the elderly and dietary fish intake: the Hordaland Health Study. Am J Clin Nutr. 2007.
6. Derbyshire E. Brain Health across the Lifespan: A Systematic Review on the Role of Omega-3 Fatty Acid Supplements. Nutrients. 2018.
7. Yassine HN, Croteau E, Rawat V, et al. DHA brain uptake and APOE4 status: a PET study with [1-11C]-DHA. Alz Res Therapy 2017.
8. McCusker MM, Durrani K, Payette MJ, et al. An eye on nutrition: The role of vitamins, essential fatty acids, and antioxidants in age-related macular degeneration, dry eye syndrome, and cataract. Clin Dermatol. 206.
9. Souied EH, Delcourt C, Querques G, et al. Nutritional AMD Treatment 2 Study Group. Oral docosahexaenoic acid in the prevention of exudative age-related macular degeneration: the Nutritional AMD Treatment 2 study. Ophthalmology. 2013.
10. Sugasini D,Yalagala PCR, Subbaiah PV. Efficient Enrichment of Retinal DHA with Dietary Lysophosphatidylcholine-DHA: Potential Application for Retinopathies. Nutrients. 2020.
11. Meyer BJ, Groot RHM. Effects of omega-3 long chain polyunsaturated fatty acid supplementation on cardiovascular mortality: the importance of the dose of DHA. Nutrients 2017.
12. Allaire J, Couture P, Leclerc M, et al. A randomized, crossover, head-to-head comparison of eicosapentaenoic acid and docosahexaenoic acid supplementation to reduce inflammation markers in men and women: the comparing EPA to DHA (ComparED) Study. Am J Clin Nutr 2016.
13. Allaire J, Harris WS, Vors C, et al. Supplementation with high-dose docosahexaenoic acid increases the omega-3 index more than high-dose eicosapentaenoic acid. Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids 2017.
14. Sekikawa A, Mahajan H, Kadowaki S, et al. Association of blood levels of marine omega-3 fatty acids with coronary calcification and calcium density in Japanese men. Eur J Clin Nutr 2019.