Podcast - Aflevering 4: ADHD triggers en tips met Ingrid Kriek

“Mensen met ADHD hebben een heel gevoelig brein.” Met veel begrip én enthousiasme begeleidt orthomoleculair therapeute Ingrid Kriek volwassenen met ADHD. We hebben het over de rol van triggers, het belang van bepaalde voedingsstoffen en leefstijltips voor ADHD-ers.

Video

Samenvatting podcast

Over Ingrid Kriek

-    Orthomoleculair therapeute

-    Begeleidt vooral volwassenen met ADHD en ADD, ook HSP en burnout

-    Praktijk: ADHD Anders

Podcast:

Ingrid, waarom wil jij zo graag mensen met ADHD helpen?

Tot een jaar of 4 geleden had ik eigenlijk geen besef dat ik zelf ADHD heb. Ik had al langere tijd een praktijk en op een gegeven moment volgde ik een bijscholing over het brein en ADHD. Ik kreeg daar zoveel informatie waarvan ik dacht: dit gaat echt over mij. Het was zó herkenbaar. Toen ik naar huis ging, wist ik bijna zeker dat ik ADHD had. Ik heb dat later nog laten testen en dat bleek inderdaad zo te zijn.

Heel veel dingen werden me duidelijk en vielen op hun plek. Maar het viel me ook op hoe weinig kennis er over ADHD is, zeker bij vrouwen.

Ik werkte in mijn praktijk al veel met vrouwen en vertelde ze ook dat ik ADHD had. Veel klanten herkenden zich in mijn verhaal, dus toen ben ik vrij snel omgeschakeld van het helpen van vrouwen met hormonale problemen en buikproblemen naar vrouwen met ADHD.

Hoe vond je het om die diagnose ADHD te krijgen?

Voor mezelf was het echt een eye opener. Ik snapte ineens hoe mijn leven was gegaan, in redelijke chaos en pieken en dalen. Ik kon opeens dat soort dingen plaatsen. Ik had het er toevallig gisteren nog met een cliënt van mij over: hoe voel jij je er nou bij? En die zei: ik heb veel meer begrip voor mezelf gekregen en veel meer rust. En dat heb ik ook. Het moment dat je een diagnose krijgt, kan best een verademing zijn. Dat is een groot verschil tussen een diagnose krijgen op latere leeftijd en kinderen die de diagnose vroeger krijgen.

Wat is ADHD eigenlijk?

• HSP: hoogsensitief/hooggevoelig
• ADHD: heel druk, zowel in je hoofd als naar buiten
• ADD: ADHD, maar zonder die drukte naar buiten

Voor mij zijn ADHD, ADD, HSP en zelfs bepaalde vormen van autisme één pot nat. Ik zie die mensen als mensen met een heel gevoelig brein.

Het heeft allemaal te maken met een gevoelig brein en bepaalde triggers kunnen dat verergeren. Bepaalde triggers vanuit je jeugd, of zelfs tijdens de zwangerschap van je moeder, kunnen zorgen dat de ADHD meer of minder naar voor komt. Dat vind ik heel intrigerend.

Je ziet veel verschillende gradaties van ADHD, ADD, HSP en autisme. In mijn bescheiden opinie speelt het een rol als je als kind heel veel onveilige dingen hebt meegemaakt of een onveilig gevoel hebt gehad. Dat kan ook komen omdat je bijvoorbeeld vanuit je ‘ADHD zijn’ buiten een groep wordt geplaatst. En hoe meer die dingen gebeuren, hoe meer je gevoelig brein hyper blijft. Ook voedselintoleranties, allergieën, hormonale problemen of darmproblemen kunnen een trigger zijn om ADHD te verergeren. 

Er zijn wel bepaalde genen in je DNA en iedereen met ADHD of autisme heeft iets met die genen, maar dat verband is niet zo sterk. Mensen zeggen: het is aangeboren, maar dat moet echt meer onderzocht worden.

Ik denk, dat als je alleen zegt: het is aangeboren, dat je dan heel snel maar één mogelijkheid ziet: medicatie. Terwijl er nog andere triggers zijn, zoals de darmen en allergieën en hormonen, die je kan aanpakken om die medicatie in eerste instantie te vermijden, ook bij kinderen. 

Komt ADHD vaak voor?

20.000 diagnoses per jaar in Nederland aan volwassenen, en dan natuurlijk ook nog een heleboel aan kinderen. Dat zijn dus aardig veel mensen en het is een ‘big business’. Er zijn hele GGZ instellingen in Nederland die zich enkel daarop richten, de diagnose dagelijks afgeven en dagelijks volop werk hebben.

Wat voor invloed heeft ADHD op iemands leven?

Als je het als kind krijgt, is dat misschien best drukkend omdat het een etiket is.

Bijvoorbeeld HSP vinden ouders wel interessant, ‘het is een oude ziel’, ‘het is een heel gevoelig kind’. Als het ADHD is raken ze in paniek: wat moeten we hier aan doen? Straks gaat het op school verkeerd of komt hij aan de drugs! Dat vind ik vervelend voor die kinderen, want je krijgt wel een stempel.

Aan de andere kant, als je niet weet dat je ADHD hebt is dat ook raar, want dan denk je je hele leven: waar hoor ik eigenlijk bij? Hoezo gaat mijn leven up en down en niet zoals bij iedereen een beetje kabbelend? Dan voel je je anders. Dus ik weet niet precies wat zo’n stempel al vroeg met je doet, of dat goed of slecht is.

Heeft ADHD ook positieve kanten?

Ik vind absoluut van wel, ik ben er eigenlijk heel enthousiast over. Ik probeer ook altijd mijn cliënten uiteindelijk ook enthousiast te maken en te laten inzien wat voor geweldige capaciteiten ze hebben. Je ziet de wereld net een beetje anders dus je kan problemen uit een andere hoek bekijken. Je kijkt als het ware driedimensionaal, niet alleen maar recht met oogkleppen op. Meer creatief en intuïtief. Leergierigheid, nieuwsgierigheid naar nieuwe dingen. Ik vind er heel veel positieve eigenschappen aan zitten. Dat zou meer uitgelicht kunnen worden.

Daar moet ik wel een kanttekening bij maken wat betreft triggers: heb je bijvoorbeeld heel veel stress, onzekerheid en onveiligheid, dan kom je er niet fijn uit. Dat zorgt ervoor dat de scherpe randjes er aan blijven. Factoren die een negatieve invloed kunnen hebben, zijn bijvoorbeeld geldproblemen. Omdat je van baan naar baan hopt, nergens op je plek bent. Of mensen zijn gescheiden, hebben meerdere relaties achter de rug en soms zelfs destructieve relaties. Als die onrust blijft, dan worden die ADHD klachten getriggerd. Je slaapt dan ook slecht, hebt stress op je buik. Dus het is dan een vicieuze cirkel waar je in blijft hangen.

Ik heb zelf het geluk gehad om op een gegeven moment in rustiger vaarwater terecht te komen en een veilige omgeving te vinden. Dat heeft mij geholpen. Maar het had niet veel gescheeld of ik was nog steeds van baan naar baan aan het gaan, een beetje als een kip zonder kop.

Zijn er alternatieven voor ADHD medicatie?

Ik ben zeker niet anti medicatie, hoewel ik zie dat het bij sommigen wel slechte reacties geeft zoals hartkloppingen of slaapproblemen. Bij sommige mensen heeft het heel veel nut. Zo zie ik in mijn praktijk vrouwen die medicatie gebruiken als ze bijvoorbeeld een presentatie moeten geven voor een grote zaal, om die focus te kunnen behouden. Ook bij jongere mensen die bij examens onder druk moeten presteren, snap ik wel dat ze medicatie kunnen gebruiken.

Maar op de lange termijn moet je zoeken naar een bepaalde manier van leven, waardoor je geen medicatie meer nodig hebt. Want het wordt wel snel voorgeschreven. Als je de diagnose krijgt, kan je diezelfde avond nog beginnen met medicatie. Dan wordt ook gezegd dat dat de enige oplossing is, en lijkt het een ‘one size fits all’, maar dat is niet zo.

Ik heb mensen in mijn praktijk die me opgezocht hebben omdat de medicatie zo slecht voor ze was en ze andere dingen willen proberen.

Is er een verband tussen voeding en ADHD?

Absoluut. In reactie op voeding gebeurt er heel veel in het brein. Er zijn allerlei stofjes in je brein bezig met je energie te geven en te maken wie je bent, hoe je je uit, hoe je je voelt… Het is net een heelal in je brein. En net als dat we het heelal nog niet helemaal snappen, is dat met het brein ook zo.

De stofjes die je brein nodig heeft, worden gevoed door voedingsstoffen. Die moet je lichaam uit je voeding halen.

Belangrijke stofjes zijn neurotransmitters:

• Dopamine is bij de meeste ADHD’ers wel bekend omdat de medicatie werkt op dopamine.
• Serotonine zit dikwijls in antidepressiva, wat ook weleens gebruikt wordt bij ADHD-klachten.
• GABA is een rustgevende stof.

Die neurotransmitters zijn belangrijk in je brein en voeding heeft daar invloed op. Eiwitten hebben bijvoorbeeld veel invloed op de neurotransmitters.

Een giftig stofje heet ‘exorfine’, dat kan je vergelijken met morfine dat je in een ziekenhuis kan krijgen. Daar word je heel sloom en suf van, het is een pijnstiller. Exorfines zijn daar als het ware familie van. Exorfines vind je in gluten, dus in brood en pasta. Je vindt het ook in koemelk, kaas en sojaproducten. Dat wil niet zeggen dat elk mens daar zo gevoelig voor is, maar wij met ons gevoelige brein zijn daar wél heel gevoelig voor. Dus je moet zorgen dat je in je voeding die stofjes vermijdt of laat onderzoeken of je er echt zo gevoelig voor bent.

Ik doe in mijn praktijk gebruik ik geen one size fits all. Iedereen is anders en ik zie ook verschillen in de gevoeligheden naar gluten en koemelk. 

Om het brein elastisch te houden zijn oliën heel belangrijk. Dan heb ik het vooral over Omega 3-oliën en die vind je vooral in vette vis. Dus dat is ook heel belangrijk om op het menu te zetten. Dus er zijn een paar dingen die je best weglaat en verder kan je heel veel toevoegen aan goede, mooie groentes en mooi vlees of vis. En dan kom je al een heel eind. Ook suikers vermijd je best maar dat geldt voor iedereen.

Waarom zijn suikers zo slecht?

Suikers geven een korte energiekick en daarbij is dopamine heel belangrijk, want die gaat met de suikerspiegel op en neer. Dus als je als ADHD’er snel een tekort aan concentratie en focus hebt, dat is dopamine, want die neurotransmitter zorgt daarvoor. En als je suikerspiegel op en neer gaat omdat je alleen maar suikerrijke voeding eet, dan gaat je dopamine ook op en neer. En dan merk je veel meer van je ADHD klachten omdat die bloedsuikerspiegel zo instabiel is. Mensen met gevoelige breinen, zijn veel gevoeliger aan suiker en hebben ook sneller last van die uitputting nadien.

Welke voeding is goed bij ADHD?

Het belangrijkste is een heel gevarieerd voedingspatroon, met onder andere: 

• Goede oliën
• Vette vis
• Goed, biologisch, grasgevoerd vlees voor eiwitten
• B-vitamines (via supplement), in het bijzonder voor vegetariërs en vegans.

Welke supplementen voor mensen met ADHD?

• Het kan voor mensen met ADHD een uitdaging zijn om een gevarieerd voedingspatroon te hebben. Een aanrader is daarom om een goede multivitamine bij te slikken. 
• Wat ook in combinatie met medicatie gebruikt mag worden, is een goede magnesium. En dan een magnesium die zo is gebouwd dat het ook de hersenen bereikt. Dat is vaak een wat duurder product.
• Goede visolie is ook belangrijk, echt goede waar veel DHA in zit. Dat kan je op de achterkant van het potje onderzoeken.
• Ook B-vitamines vind ik heel belangrijk om bij te slikken, ook voor het energieniveau. Want als je energieniveau laag is, kom je met je ADHD klachten heel slecht uit.

Waar moeten mensen die medicatie nemen, specifiek op letten?

Je ziet vaak bij volwassenen met ADHD dat ze in de loop van de tijd telkens wat meer medicatie nemen. Dan hebben ze er slaapmedicatie bij en af en toe antidepressiva, je ziet een opbouw vanuit de ADHD medicatie en steeds maar iets erbij. Soms ook pijnstillers. Dan moet je heel erg opletten met kruidensupplementen. 

Zodra iets afwijkt van de multivitamine en de B en de visolie, zou ik daar toch informatie over inwinnen bij je apotheek of arts. Medicatie en voedingssupplementen kunnen elkaar verstoren of net versterken. In sommige gevallen kunnen kruidensupplementen ook een alternatief zijn voor medicatie, maar dan moet je eerst afbouwen en weer opbouwen. Dat kan de moeite waard zijn, maar zeker onder begeleiding.

Hoe ga jij te werk in je praktijk?

We kijken eerst naar de voeding: hoe eet iemand? Dat is soms confronterend. Dan zie je soms mensen die vegan of vegetariër zijn en dat klinkt heel gezond en ze eten ook vele gezonde dingen, maar soms missen ze bepaalde voedingsstoffen, zoals eiwitten. We nemen dat samen onder de loep en kijken wat we kunnen toevoegen. We laten enkel de exorfines weg en verder een positieve benadering van: wat gaan we toevoegen.

Er zijn ook hele strenge diëten en die kunnen wel helpen, maar dat is wel zwaar, zeker voor kinderen. Dat zijn diëten waarbij je alles weglaat en dan langzaam weer toevoegt.

Als we bepaalde stofjes weglaten kunnen we meestal al verschil merken. Veel van mijn cliënten hebben al vanuit hun jeugd buikklachten, ze zijn het zo gewoon dat ze denken ‘het hoort bij mij’. En ze linken die opgezette buik of constipatie niet aan de ADHD, maar die link is er wel degelijk. Neurotransmitters worden ook in je darmen gemaakt (hersen darm connectie). Ik kijk altijd meteen naar de darmen en neem dan bepaalde stappen om de darmen te verbeteren. 

Mensen nemen snel een probioticum, maar dat heeft geen zin als je buik helemaal overstuur is. De omgeving in je darmen moet juist zijn voor de probiotica kunnen aanhechten, het moet daar rustig zijn en beter in balans.

Om die darmen in balans te brengen heb je bepaalde therapieën, zoals bijvoorbeeld de flesjes van Pro Symbioflor. Ook bij kindjes kan je die inzetten.

Candida komt ook erg vaak voor, dat zorgt ook voor vermoeidheid en mist in je brein. Dus die candida moet eruit.

Waar ik ook vaak naar kijk is methylatie. Dat heeft met je lever te maken. Je lever is eigenlijk de afvalemmer van je lichaam, daar komen veel afvalstoffen in en die worden op allerlei manieren verwerkt. En één daarvan is de methylatieverwerking. Dus we moeten je lever ook onder de loep nemen zodat zware metalen er gemakkelijker uit kunnen. Dat heeft ook veel invloed op je energieniveau én op je ADHD als je dat goed aanpakt.

Hoe kan je die lever ondersteunen? Heel simpel is al om meer bittere groenten en fruit te eten. In bitterheid zit een soort zwavelverbinding die van nature een wat betere activiteit op de methylatie geeft. Bijvoorbeeld asperges, grapefruits… alles wat een beetje bitter is van voeding helpt mee. Er zijn ook supplementen die kunnen meehelpen. Die methylatie, daar start ik soms ook vroeger mee, zodat mensen wat meer energie krijgen om aan die darmtherapie te beginnen. ADHD kan je op de lange duur heel uitgeput maken namelijk.

Heb je bepaalde leefstijltips voor mensen met ADHD?

Ontzettend belangrijk, maar ontzettend moeilijk voor mensen met ADHD is goed slapen. Dat schuurt want veel mensen met ADHD zeggen dat ze een nachtmens zijn. Maar je moet op tijd naar bed en op hetzelfde moment opstaan. Maar dat is één van de moeilijke dingen. De slaap is überhaupt onrustig en moeilijk dus daar werk ik ook vaak op, naargelang hoe zwaar dat weegt bij iemand.

Een stressvolle omgeving helpt ook absoluut niet mee, maar zie die maar eens te vermijden. Ook alles wat over je heen komt in de media. Daarom zeg ik ook altijd; probeer af te bouwen naar de avond toe, doe bijvoorbeeld al je nieuws overdag en ga ’s avonds heel andere dingen doen. Probeer maar 1 of 2 keer per dag naar het nieuws te kijken want die herhaling zorgt voor onrust. En zo werk je naar wat rust naar de avond toe omdat die slaap zo belangrijk is.

Andere leefstijltip, het komt vaak voor dat iemand trauma’s heeft meegemaakt in de jeugd en bij iedereen heeft een trauma een andere impact. Als je het gevoel hebt dat je met trauma’s te maken hebt, is het best dat je daar aan werkt. Bijvoorbeeld met een psycholoog, er zijn technieken voor zoals bijvoorbeeld EMDR.

Ik doe zelf heel veel ‘tapping’, dat is een app, the tapping solution. Die werkt supergoed. Er zijn psychologen die daarmee werken ook. Je tapt dan op bepaalde punten en dan kan je bepaalde stress ‘wegtappen’. Op die manier ben je er heel bewust mee bezig en kan je lichtere problemen aanpakken.